Każdy, kto uczy się języka obcego, chce w nim mówić i to jak najwcześniej. Wszystko, co do tego nie prowadzi, frustruje. Doskonale to rozumiem. Nie tylko jako lektorka. Poznałam dotąd cztery języki.
Mówienie to nie jest aktywność, którą można odłożyć na później, poczekać aż nasi uczniowie jpjo osiągną wyższy poziom. Należy pracować nad nią od pierwszego spotkania, stwarzając okazje i warunki do budowania prostych składniowo i leksykalnie zdań.
Sterowana rozmowa to dla nas, lektorów i lektorek, bezcenne źródło wiedzy o postępach naszych uczniów i o nich samych. Pozwala:
wychwycić gramatyczne usterki, ale też bezbłędnie opanowane struktury,
ocenić poziom opanowania słownictwa (trafność, swobodę, poprawność wymowy),
powtarzać i utrwalać omawiane zagadnienia,
wzmacniać motywację uczniów,
budować relacje w grupie.
Warto również pamiętać, że nasi uczniowie są w stanie pracować niemal nad wszystkim poza zajęciami. Ćwiczenia gramatyczne, nauka słówek, rozumienie ze słuchu, pisanie i czytanie nie wymagają naszej obecności.
Z mówieniem jest jednak inaczej. Zwłaszcza, gdy pracujemy z osobami, które mieszkają poza Polską. Może się bowiem okazać, że okazję do mówienia bez wstydu, stresu i presji czasu mają wyłącznie na lekcji polskiego jako obcego.
Co jednak zrobić, gdy trafił nam się milczek?
Najważniejsze to zadać sobie pytanie, co powoduje, że uczeń nie zabiera głosu
lub odpowiada monosylabami. Przyczyn może być wiele – od braków leksykalnych poprzez usposobienie i postawę naszych uczniów (niechęć do wypowiadanie się
na forum, poczucie śmieszności, nieśmiałość, ochrona prywatności) aż do niskiej atrakcyjności proponowanych przez nas aktywności komunikacyjnych (sztuczność
lub niska przydatność scenek, temat oceniany jako nudny).
Wielu z tych przyczyn jesteśmy w stanie zaradzić, proponując aktywności:
budujące wiarę we własne możliwości (od pojedynczych wyrazów poprzez króciutkie zdania do pełniejszych wypowiedzi),
oparte na wprowadzanym słownictwie, ale wychodzące poza podręcznikowy schemat,
życiowe, ale niewymagające osobistych wyznań, zwłaszcza gdy nie mamy zbudowanej relacji z grupą.
Praca lektora i lektorki języka obcego wymaga wrażliwości i taktu. Pomyślmy tylko,
ile przykrości mogą wyrządzić z pozoru niewinne pytania – o rodzinę czy warunki mieszkaniowe, gdy nieświadomie skierujemy je do osób w trudnej sytuacji życiowej. Poziom A1 pełny jest takich pytań-pułapek.
Warto zwrócić uwagę, że stawianie zbyt wielu lub niewłaściwych pytań to jedna z 12 barier komunikacyjnych, które wyróżnił psychoterapeuta Thomas Gordon. Dlatego staranny dobór materiałów w połączeniu z autorefleksją to nasz punkt wyjścia przy planowaniu aktywności konwersacyjnych.
Oczywiście moglibyśmy ograniczyć aktywności komunikacyjne do odgrywania scenek. Jednak czy w codziennym życiu dialog ze sprzedawcą sprawia nam taką samą przyjemność, jak dyskusje ze znajomymi? Na co dzień, gdy rozmawiamy z innymi, zwykle coś im opowiadamy – jak minął dzień, co mamy w planach. Relacjonujemy ciekawy artykuł. Dzielimy się wrażeniami i wiedzą. Krytykujemy. Polecamy. Wyliczamy wady
i zalety.
Typowy podręcznik kursu na poziomie A1 nie daje nam tej możliwości. Zresztą nie taki jest jego cel. Podręcznik ma ustrukturyzować kurs językowy. To ramy logicznej, uporządkowanej pracy. Solidna baza, która wymaga uatrakcyjnienia.
Dlatego od lat przygotowuję dla materiały dodatkowe, które pozwalają uczniom mówić w bezpiecznych warunkach na ciekawe tematy. Moi uczniowie nie mają bariery komunikacyjnej. Odważnie budują zdania. Komentują. Dopowiadają. Dzielą się wrażeniami. Stoi za tym wiele godzin pracy w oparciu o rozwijające umiejętności konwersacyjne materiały.
Źródłem takich właśnie materiałów lekcyjnych może być dla Was e-book Czytasz i mówisz po polsku.
E-book składa się z 13 rozdziałów
o rosnącym stopniu trudności.
Pierwszy rozdział będzie odpowiedni już po kilku lekcjach polskiego jako obcego.
Każdy rozdział otwiera wciągający tekst, które zachęci uczniów do opowiadania
o jego bohaterach, ale też o nich samych i ich otoczeniu, jeśli tego sobie życzą.
W każdej lekcji znajdziecie też zestaw ćwiczeń zaprojektowanych tak, aby rozwijały przede wszystkim umiejętności komunikacyjne z wykorzystaniem elementów gramatyki, leksyki i pisania.
Praca z e-bookiem pozwoli utrwalić słownictwo z poziomu A1, w tym miesiące, dni tygodnia, godziny, ubrania, członków rodziny, mieszkanie, codzienną rutynę, planowanie, miasto, środki transportu i mówienie o podróży, pogodę.
Jako lektorka mam świadomość, że ciekawy temat to nie temat przypadkowy, ale taki, który daje możliwość uaktywniania wprowadzanego słownictwa i zagadnień gramatycznych. Uczniom zaś umożliwia odsapnięcie od podręcznika, przełamania rutyny, poszerzenie horyzontów i odkrywanie innych aspektów polskiej kultury.
#mówienienalekcji #rozumienietekstów #płynnośćmówienia #polishforforeigners #kursypolskiego #naukapolskiego #obcokrajowcy #cudzoziemcy #PolishA1 #PolishA2
#Polishforbeginners #polskipoczątkujący #lektorpolskiego #lektorkapolskiego #polishteachers #metodykanauczania #jpjo #językpolskijakoobcy